Leszczyna - rodzina leszczynowate

Gatunki leszczyny: znanych jest 15 gatunków tych wysokich krzewów lub drzew. W Polsce w lasach, parkach i ogrodach spotykamy leszczynę pospolitą, a nieco rzadziej drzewiastą leszczynę turecką.


Leszczyna pospolita, orzech laskowy (Corylus avellana)

Leszczyna pospolita kotkiLeszczyna pospolita kwiat żeński
Leszczyna pospolita: kwiat męski i żeński

Cechy drzewa: Leszczyna pospolita to najczęściej krzew o wielu pniach. Odpowiednio formowany daje się prowadzić jako drzewo ale wymaga dużo pracy ogrodniczej. Osiąga wysokość do 6 metrów. Cechuje się wieloma odrostami korzeniowymi o prostych, długich pędach.

Liście. Liście szerokojajowate, ok 15 cm długości i 12 cm szerokości. Podwójnie piłkowane, a na wierzchołku zaostrzone.
Kwitnienie. Leszczyna kwitnie bardzo wcześnie - już pod koniec lutego i na początku marca.
Kwiaty. Kotki męski wytwarzane jesienią - długie do 8 cm. Zebrane po 2-4 w pęczkach. Kwiaty żeńskie malutkie, czerwonawe, frędzelkowate, wychodzą z pączków na przedwiośniu.
Owoce. Brązowawo-słomkowe owoce, zwane orzechami, w zielonych okrywach. Orzechy małe, beczkowate, po kilka sztuk w pęczku, zwisają na krótkich ogonkach.

Pochodzenie: Europa, Kaukaz, Azja Mniejsza.

Leszczyna pospolita gałązkaLeszczyna pospolita orzech latem
Leszczyna pospolita: gałązka z liśćmi i owoc latem

Rozmaitości: Orzech laskowy jest wytrzymały na zanieczyszczenia powietrza. Rośnie na każdych glebach i na różnych stanowiskach. Krzewy można odmładzać poprzez przycięcie przy samej powierzchni. Często spotykany w naszych lasach, szczególnie na ich obrzeżach. Orzechy są pokarmem wielu zwierząt leśnych i parkowych.

Leszczyna pospolita jesieńLeszczyna pospolita orzech
Leszczyna pospolita: liście jesienią i dojrzały owoc - orzech laskowy

Drzewa podobne: Liście leszczyny pospolitej przypominają olszynę - szczególnie w młodości. Pozostałe części tych drzew, łącznie z pokrojem, już zupełnie różne. Amator może mieć też problem z rozróżnieniem leszczyny od oczarów, które mają podobne liście.

Lokalizacja zdjęć: Parki, skwery i lasy okolic Żyrardówa, ogródek autora.


- -




Leszczyna turecka (Corylus colurna)

Leszczyna turecka na przedwiośniuLeszczyna turecka kotki
Leszczyna turecka: kotki - kwiaty męskie

Cechy drzewa: Leszczyna turecka to drzewo do 25 metrów wysokości o pniu prostym i bardzo regularnej koronie. Młode pędy owłosione, później nagie i z bardzo charakterystycznie popękaną warstwą korka. Korowina podłużnie popękana.
Liście. Liście sercowate, średniej wielości - do 12 cm długości. Przy wierzchołku zaostrzone, zielonkawe, jesienią przebarwiają się na żółtawe tony. Spodem w kącikach nerwów owłosione.
Kwitnienie. Leszczyna turecka kwitnie od połowy do końca marca.
Kwiaty. Kotki męskie długie do 12 cm, jasnobrązowe. Kwiaty żeńskie w postaci pączków, które w czasie kwitnienia wypuszczają małe, karminowoczerwone znamiona.
Owoce. Owoce - orzechy laskowe przypominają nasze orzechy. Jednak ich okrywa jest bardzo nieregularnie postrzępiona, niczym duża peruka.

Pochodzenie: Azja Mniejsza i Pd.-Wsch. Europa.

Leszczyna turecka kwiat żeńskiLeszczyna turecka gałązka
Leszczyna turecka: kwiat żeński i gałązka z liściami

Rozmaitości: Leszczyna turecka jest bardzo wytrzymała na mrozy, suszę i zanieczyszczenia miejskie. Do bujnego rozwoju wymaga gleb raczej żyznych i gliniastych. Często spotykana w Pn. Zach. Polsce w parkach i ogrodach, a nawet w miastach, jako drzewo alejowe. W pozostałych częściach kraju głównie w starych parkach, rzadziej wśród nowych nasadzeń zieleni miejskiej.

Leszczyna turecka liśćLeszczyna turecka orzechy
Leszczyna turecka: liść i owoce - orzechy

Drzewa podobne: Liście tej leszczyny przypominają nieco średniej wielkości liście lip. Jednak korowina i owoce są bardzo charaterystyczne i pozwalają na szybką identyfikację leszczyny tureckiej.

Lokalizacja zdjęć: Arboretum w Rogowie, Park Ujazdowski, Park Żeromskiego, Park Saski i Ogród Krasińskich w Warszawie.


- Zdjęcia leszczyny tureckiej -




- Drzewa Polski - Atlas drzew -