Lilak, bez - rodzina oliwkowate

Gatunki lilaka: lilaki to najczęściej krzewy bądź małe drzewka. Znamy ich 28 gatunków. Najpopularniejszy w Polsce to lilak zwyczajny zwany potocznie bzem. Inne u nas rzadziej spotykane w starych parkach oraz w ogrodach dendrologicznych to lilak Meyera, lilak Josiki (węgierski), lilak chiński, lilak ottawski, lilak amurski i lilak japoński.


Lilak pospolity, bez, lilak zwyczajny (Syringa vulgaris)

Lilak pospolity pokrój drzewaLilak pospolity pąk
Lilak pospolity: pokrój drzewa i pąk

Cechy drzewa: Lilak pospolity, zwany potocznie bzem, to niskie drzewo do 8 metrów wysokości. Często w formie krzaczastej z powodu pojawiających się odrostów korzeniowych. Kora szara z wiekiem spękana podłużnie bądź ukośnie.

Liście. Liście szerokojajowate, sercowate do 12 cm długości, ciemnozielone. Jesienią potrafią się przebarwić na żółto, ale nie jest to normą.
Kwiaty. Kwiaty zebrane w wiechy do 20 cm długości. Kolor kwiatów od białego, po jasnoniebieski, niebieski, granatowy, jasnofioletowy, aż po odcienie purpury. W sprzedaży pojawiają się również odmiany wielobarwne. Jedno z piękniejszych u nas drzew w czasie kwitnienia.
Kwitnienie Kwitnie na początku maja.
Owoce. Owocem jest zielona, mała, cylindryczna i dwukomorowa torebka, która pod koniec lata brunatnieje i pęka. Wewnątrz zawiera cztery oskrzydlone, ciemne nasiona. Owoce potrafią utrzymywać się na gałązkach przez całą zimę.

Pochodzenie: Półwysep Bałkański.

Lilak pospolity pąk kwiatowyLilak pospolity kwiat
Lilak pospolity: pąk kwiatowy i kwiat

Rozmaitości: Do Europy został sprowadzony z Turcji w XVI wieku. Wytrzymały na nasze mrozy. Nie ma żadnych wymagań glebowych. Kwiaty pojawiają się w maju, a przy ciepłych wiosnach pod koniec kwietnia. Najładniej i najobficiej kwitnie na stanowiskach słonecznych. Młode rośliny nie lubią jednak okresów suszy - warto je polewać. Z biegiem lat tworzy liczne odrosty korzeniowe. Jeśli chcemy prowadzić lilaka jako drzewko, to należy je często usuwać. Wspaniale nadaje się do wazonów, jako kwiat cięty. Niektóre źródła zalecają cięcie kwiatów i usuwanie owoców, celem lepszego kwitnienia w roku następnym i wzmocnienia drzewka. Rozmnażać można z nasion lub odrostów.

Lilak pospolity liśćLilak pospolity liść jesienią
Lilak pospolity: liść i gałązka jesienią

Drzewa podobne: Lilak pospolity nie ma podobnych gatunków drzew z którymi można go pomylić. Pąki i kwiaty są wyjątkowe. Chociaż samo rozróżnianie garunków lilaków jest trudne do momentu, gdy nie pojawią się kwiaty.

Lokalizacja zdjęć: Lilaki rosną niemal wszędzie :-).



- Zdjęcia lilaka pospolitego, bzu -




Lilak japoński, amurski (Syringa reticulata, Syringa amurensis)

Lilak japoński wiosnąLilak japoński wiosną
Lilak japoński: gałązka wiosną i kwiat

Cechy drzewa: Lilak japoński to niskie drzewo do 10 metrów wysokości. Na Daleki Wschodzie osiąga nawet 20 metrów. Kora szarawa i delikatnie łuszcząca się. Gałęzie wyprostowane.

Liście. Liście szerokie, jajowate do 10 cm. długości. Przy wierzchołku zwężone i zaostrzające się. Jesienią przebarwiają się na żółto.
Kwiaty. Kwiaty białe, ecrue w dużych wiechach, silnie pachnące, ale inaczej niż nasze lilaki zwyczajne.
Kwitnienie Lilak japoński kwitnie w połowie czerwca.

Pochodzenie: Chiny, Płw. Koreański, Japonia.

Lilak japoński latemLilak japoński liście
Lilak japoński: gałązka latem i liście

Rozmaitości: Uważany jest za odmianę lilaka amurskiego. Kwitnie dużo później niż nasze rodzime lilaki. Bardzo wytrzymały na mrozy. Polecany do przydomowych ogródków na terenie całego kraju. Rośnie większy od naszego lilaka - nie nadaje się do małych ogródków.

Lilak japoński owoceLilak japoński jesienne przebarwienia
Lilak japoński: owoce i gałązka jesienią

Drzewa podobne: Lilaki inne niż lilak pospolity są bardzo do siebie podobne. Najlepiej je rozpoznawać w czasie kwitnienia, chociaż są różnice również w liściach.

Lokalizacja zdjęć: Arboretum w Powsinie.



- Zdjęcia lilaka japońskiego -




Lilak - strona 2

- Drzewa Polski - Atlas drzew -