Orzesznik, przeorzech, hikora - rodzina orzechowate
Gatunki
orzesznika: Znamy 22 gatunki, w tym trzy spotykane w Polsce: ,
i ,
oraz mniej znany u nas orzesznik nagi.
Orzesznik gorzki (Carya cordiformis)
Orzesznik gorzki wiosenne liście
Orzesznik gorzki kwiatostany
Orzesznik gorzki liść
Orzesznik gorzki orzechy
Orzesznik gorzki
Orzesznik gorzki kora
Cechy drzewa:
Orzesznik gorzki to drzewo wysokości do 30 m, o cylindrycznej lub jajowatej koronie.
Kora na pniu płytko bruzdowana i drobno spękana. Pączki brązowożółte lub złociste.
Młode pędy rdzawo owłosione, starsze nagie, w zimie szare.
Liście 5-9 listkowe. Listki
jajowato-lancetowate, stosunkowo wąskie, długości 8-15 cm, ostro piłkowane,
z wierzchu ciemnozielone, od spodu jaśniejsze i przynajmniej wzdłuż głównych
nerwów owłosione. Jesienią liście orzesznika gorzkiego przebarwiają się wspaniale
na żółto. Owoce - małe orzeszki - drobne, kuliste i lekko spłaszczone, średnicy
2-3 cm. Zewnętrzna okrywa zielona, cienka,
po dojrzeniu pęka najwyżej do połowy i nie odpada od orzeszka. Wewnętrzna
okrywa gładka, bez wystających żeber, bardzo cienka. Jądro orzeszka gorzkie.
Owoce dojrzewają w końcu września, utrzymują się długo na drzewie i spadają
przez całą zimę.
Rozmaitości:
Orzesznik ten rośnie głównie w dolinach rzek, na glebach podmokłych i bagnistych.
Drzewo to jest od dawna uprawiane w Europie lecz głównie w krajach
zachodnich. Jest bardzo wytrzymały na niskie temperatury. Wymaga gleb wilgotnych.
Cechują go dekoracyjne liście zwłaszcza jesienną porą. Orzechy niejadalne.
Pochodzenie:
Wschodnia część Ameryki Północnej.
Lokalizacja zdjęć:
Arboretum w Rogowie, Ogród Botaniczny UW w Warszawie, Park Skaryszewski w Warszawie.
- -
|
Orzesznik pięciolistkowy (Carya ovata)

|
Orzesznik pięciolistkowy
Cechy drzewa:
Orzesznik pięciolistkowy to drzewo do 25 m wysokości o jasnoszarej, łuszczącej
się korowinie. Pączki
pokryte czarnymi łuskami. Liście pięciolistkowe. Szczytowy listek największy.
Listki eliptyczne lub odwrotnie jajowate, do 15 cm długości, pikowane. Jesienią
przebarwiają się na złotożółty kolor. Owoce kuliste do 6 cm średnicy, w
grubej okrywie, pękającej i odpadającej po dojrzeniu. Orzech jest wyraźnie
żebrowany i posiada cienką, białą skorupkę. Dość smaczny, jadalny.
Rozmaitości:
Wytrzymały na mrozy. Spotykany w parkach północnej i zachodniej Polski. Rośnie
w dolinach rzek, na zboczach, na równinach, na żyznych, dostatecznie wilgotnych
glebach. Wchodzi w skład wielogatunkowych lasów liściastych.
Orzesznik ten również do dawna (1629) znany jest w Europie. W Ameryce uprawiany
w licznych odmianach ze względu na smaczne owoce i cenne drewno.
Pochodzenie:
Ameryka Północna i Chiny.
Lokalizacja zdjęć:
Arboretum w Karnieszewicach.
|
Orzesznik siedmiolistkowy (Carya laciniosa)
Orzesznik siedmiolistkowy kora
Cechy drzewa:
Orzesznik siedmiolistkowy to drzewo wysokości do 30 metrów, o
gęstej, szerokiej koronie. Pień prosty, zwykle wysoko oczyszczony z bocznych
gałęzi, pokryty silnie łuszczącą się korowiną, która odpada w długich płatach, często długości do 80 cm i więcej.
Odstające płaty korowiny nadają pniom tego drzewa charakterystyczny wygląd.
Pączki szczytowe bardzo duże, brązowoszare, przylegająco owłosione. Pędy grube,
młode owłosione, szare nagie, w zimie jasnobrązowe.
Liście 7-listkowe, duże. Listki długości 10-20 cm, szczytowy listek największy, szerokolancetowate
lub jajowate, krotko zaostrzone, piłkowane, pod spodem trwale owłosione. Osadki
liściowe często pozostają jakiś czas na gałęziach po opadnięciu listków. Liście w chwili
rozwijania na wiosnę otoczone są charakterystycznymi, dużymi okrywami (wewnętrzne
łuski pączków). Jesienią liście przebarwiają się na jasnobrązowo. Owoce to
duże, ok. 7 cm średnicy, orzechy, okrągławe o grubych, rozpadających się
po dojrzeniu okrywach zewnętrznych. Orzech ten jest spłaszczony, z wyraźnymi
żebrami, grubościenny.
Jądro słodkie i dość smaczne, ale niewielkie i trudne do wydobycia z twardych
łupin. W Polsce owoce dojrzewają w październiku, lecz spadają z drzewa późną
jesienią i zimą aż do wiosny.
Rozmaitości:
Rośnie w lasach łęgowych (dorzecze Misssisipi), na terenach zalewanych wodami powodziowymi.
Gatunek tego orzesznika znany jest w Europie od początku XIX w. Wytrzymały
na niskie temperatury. Jeden
z najpiękniejszych orzeszników, bardzo dekoracyjny zarówno wiosną
jak i na jesieni. W parkach rzadko spotykany. Sadzić należy pojedynczo lub
w luźnych grupach.
Pochodzenie:
Wschodnia część Ameryki Północnej.
Lokalizacja zdjęć:
Arboretum w Rogowie.
|
|