Perukowiec - rodzina nanerczowate

Gatunki perukowca: znane są dwa gatunki tej rodziny małych drzewek bądź krzewów - perukowiec podolski i perukowiec amerykański. Najbardziej znany u nas to perukowiec podolski i jego odmiany 'Royal Purple', 'Purpureus'.


Perukowiec podolski (Cotinus coggygria)

Perukowiec podolski pokrójPerukowiec podolski kwiatostan
Perukowiec podolski: pokrój drzewa i kwiaty

Cechy drzewa: Perukowiec podolski to drzewko szeroko rozgałęzione, wysokości 3-5 m, częściej spotykane w formie krzewiastej. Po kilku latach od posadzenia wytwarza liczne odrosty korzeniowe. Pędy nagie, zawierające sok o ostrym zapachu. Drewno żółtawe.
Liście. Liście zielonawe, skrętoległe, opadające na zimę, pojedyncze, całobrzegie, nagie, szerokoeliptyczne, u nasady klinowate, zbiegające w ogonku. Na wierzchołku zaokrąglone, od spodu sinozielone, długości 3-8 cm. Na jesieni przybierają piękną, czerwonopomarańczową lub żółtą barwę - lepiej się wybarwiają na słonecznych stanowiskach.
Kwitnienie. Perukowiec kwitnie na przełomie maja i czerwca.
Kwiaty. Kwiaty drobne, zielonkawożółte, zebrane w duże, luźne, szczytowe wiechy. Roślina poligamiczna (w obrębie tej samej wiechy kwiaty męskie, obupłciowe i niedorozwinięte).
Owoce. Po przekwitnieniu szypułki kwiatów niedorozwiniętych i męskich pokrywają się piórkowatymi, szaroróżowymi lub purpurowymi włoskami tworząc charakterystyczny perukowy owocostan. Dzięki temu procesowi staje się on puszysty i bardzo efektowny. Owoce - suche pestkowce długości do 4 mm, osadzone na długich szypułkach wśród pierzasto owłosionych rozgałęzień wiechy.

Perukowiec podolski galazkaPerukowiec podolski liść
Perukowiec podolski: gałązka z liściami

Pochodzenie: Południowo-wschodnia Europa aż do Chin i Himalajów.

Rozmaitości: Perukowiec podolski rośnie w rejonach o suchym, gorącym, kontynentalnym klimacie, na wysuszonych, słonecznych zboczach wśród zarośli innych krzewów, zawsze na glebach wapiennych. Krzew uprawiany jest w Europie już od XVII w. Często spotykany w starych parkach. Bardzo wytrzymały na niskie temperatury i na suszę. Najlepiej rośnie na glebach bogatych w wapń, na ciepłych, słonecznych stanowiskach. Szczególnie dekoracyjny w okresie po kwitnieniu (od lipca do września). Najpiękniejsze są okazy o czerwonym zabarwieniu owocostanów. Polecany do parków i zadrzewień osiedlowych. Sadzić należy pojedynczo i w luźnych grupach, zawsze na miejscach słonecznych. Rozmnaża się z nasion, a odmiany przez sadzonki zielne.

Znana jest odmiana 'Ancot' o złotych liściach zmieniających jesienią kolor na pomarańczowy. Owocostany różowe. Jednakże bardziej krzewiasta niż drzewkowa.

Zarówno nazwa rodzaju, jak i specyficzny epitet pochodzą od starożytnych greckich nazw roślin, rodzaj od „kotinos”, który był używany dla dzikiej oliwki i coggygria od „kokkugia”, nazwy używanej dla drzewa dymnego.

Perukowiec podolski owocostanPerukowiec podolski jesienne przebarwienia
Perukowiec podolski: owocostan i przebarwienia liści

Drzewa podobne: Brak - drzewo łatwe do identyfikacji ze względu na kształt liści i wyjątkowe, perukowe owocostany.

Lokalizacja zdjęć: Park w Żelazowej Woli, Żyrardów ul. Środkowa, arboretum w Rogowie.


- -



Perukowiec podolski odmiana 'Royal Purple' (Cotinus coggygria 'Royal Purple')

Cechy drzewa: Perukowiec podolski 'Royal Purple' pierwsze liściePerukowiec podolski 'Royal Purple' pąk kwiatowy Perukowiec podolski 'Royal Purple' to urocze drzewko, a częściej krzew do 4 metrów wysokości. Liście ciemnopurpurowe, w sezonie zielonkawe, a jesienią jaskrawoczerwone. Kwiaty żółtawe, zebrane w wiechy na końcach pędów. Po przekwitnięciu tworzą owocostany powstałe z szypułek kwiatowych.


Pochodzenie: Odmiana ta została wyselekcjonowana przez szkółkę Lombarts w Boskoop w Holandii.

Rozmaitości: Perukowiec podolski 'Royal Purple' kwiatPerukowiec podolski 'Royal Purple' kwiaty Preferuje tereny suche. Gleby najlepiej wapienne. Do stosowania w zieleni miejskiej, jak i małych przydomowych ogródkach. W 1993 roku odmiana otrzymała Nagrodę Królewskiego Towarzystwa Ogrodniczego.

Drzewa podobne: Perukowiec podolski 'Royal Purple' owocostanPerukowiec podolski 'Royal Purple' jesienne przebarwienia W szkółkach można znaleźć kilka odmian perukowców o podobnych, purpurowych liściach. Są bardzo podobne do siebie.

Lokalizacja zdjęć: Żyrardów, Pl. Jana Pawła II (przy fontannie), ogródek autora.


- -


- Drzewa Polski - Atlas drzew -