Rokitnik - rodzina oliwnikowate

Gatunki rokitnika: znamy tylko 2 gatunki rokitnika, chociaż niektóre źródła piszą aż o 7 gatunkach (występujących w Chinach). W Polsce tylko rokitnik zwyczajny (Hippophaë rhamnoides).


Rokitnik zwyczajny (Hippophaë rhamnoides)

Rokitnik zwyczajny pąki kwiatoweRokitnik zwyczajny pąki zimą
Rokitnik zwyczajny: pąki

Cechy drzewa: Rokitnik zwyczajny to niskie drzewko do 7 metrów wysokości, a najczęściej kilka metrów mniej. Kora początkowo gładka, później z podłużnymi spękaniami.
Liście. Rokitnik ma wąskie, długie, lancetowate, pojedyncze całobrzegie liście, osadzone skrętolegle. Na dolnej stronie pokryte są srebrzystymi włoskami. Ogonek ok. 2 mm, blaszka liściowa do 6 cm długości, szerokości do 1 cm, z wierzchu łysiejąca, ciemnozielona. Nie zmienia barwy liści na jesieni. Liście rokitnika długo utrzymują się na gałązkach.
Kwiaty. Kwiaty są drobne, zielonobrunatne, zebrane w kłosowate grona.
Owoce. Po przekwitnięciu kwiaty dają owoce w postaci pomarańczowej lub żółtej, owalnej, jadalnej jagody zawierającej dość ściśle przylegającą pestkę. Owoc powstaje przez zgrubienie rurki kielicha.

Pochodzenie: Europa i Azja.

Rokitnik zwyczajny liścieRokitnik zwyczajny gałązka
Rokitnik zwyczajny: liście drzewa i gałązka z owocami

Rozmaitości: Rokitnik wykorzystywany jest w kuchni i ziołolecznictwie. Przetwory z jagód rokitnika zawierają bardzo dużo witaminy C i mają zastosowanie lecznicze i konsumpcyjne w postaci soków, dżemów, galaretek i nalewek. Ma też zastosowanie w przemyśle kosmetycznym. Niestety owoce dość mocno trzymają się kłujących gałązek i zbiór ich nie jest prosty. W masowej uprawie rokitnika do zbioru stosuje się kombajny i specjalistyczne urządzenia. Zaleca się przemrożenie owoców przed ich przetworzeniem lub zbiór po pierwszych przymrozkach.

W Polsce rokitnik zwyczajny objęty jest całkowitą ochroną. Coraz częściej rokitnika sadzi się, jak nasze porzeczki i aronie w formie dużych plantacji. Ma to miejsce głównie za naszą wschodnią granicą. W Polsce jeszcze uprawa rokitnika nie jest spopularyzowana na taką skalę. Coraz więcej odmian uprawnych jest wprowadzanych na rynek szkółkarski.

Odmiany rokitnika: Augustinka, Aromatnaja, Botaniczeskaja, Krasnopłodnaja, Nivelena, Otradnaja, Plamiennaja, Podarok Sadu, Trofimowskaja.

Rokitnik zwyczajny owoceRokitnik zwyczajny liście zimą
Rokitnik zwyczajny: owoce i liście zimą

Drzewa podobne: Z daleka, ze względu na podobne liście, przypomina on oliwnika wąskolistnego. Jednak drzewa te zupełnie inaczej owocują. W czasie kwitnienia można je odróżnić też po zapachu kwiatów.

Lokalizacja zdjęć: Park w Radziejowicach, Arboretum w Powsinie, Żyrardów ul. Kilińskiego, okolice Dworca Gdańskiego w Warszawie.



- Zdjęcia rokitnika zwyczajnego -




- Drzewa Polski - Atlas drzew -