Dereń - rodzina dereniowate

Dereń kousa

Cechy: Dereń kousa to małe drzewo do 7 metrów wysokości - w Polsce przeważnie do 4 metrów. Liście ciemnozielone, długości 5-8 cm, szerokoeliptyczne lub koliste, na wierzchołkach krótko zaostrzone, nakrzyżległe. Jesienią liście przybierają barwę jaskrawoczerwoną. Piękne kwiaty osadzone na długich szypułkach posiadają cztery białe płatkowate podsadki. Generalnie piękno kwiatu to nic innego jak jego liście podsadkowe przypominające płatki kwiatów, które otaczają mniej dekoracyjne kwiatostany. Okres kwitnienia - czerwiec. Czerwone owoce bardzo przypominają maliny i/lub truskawki ale bez szypułek. Owoce osadzone są na długich, chudych, zielonych ogonkach. Podobno smaczne i jadalne (literatura nie jest zgodna w tej kwestii - spotykałem opisy świadczące o tym, że owoce są niejadalne).

Rozmaitości: Dość wytrzymały na mrozy ale wrażliwy na suszę. Jednakże młode okazy mogą przemarzać w czasie ostrych mrozów - zaleca się ich przykrywanie na zimę. Spotykane w szkółkach odmiany derenia kousa posiadają podsadki kolorów od białego po ecrue, beżowy i różowy.

Pochodzenie: Japonia, Korea, Chiny.

Drzewa podobne: W zasadzie liście podobne są do naszego derenia jadalnego. Jednak kwiaty i owoce ma już zupełnie różne.

Lokalizacja zdjęcia: Arboretum w Rogowie.

- Zdjęcia derenia kousa -

Dereń skrętolistny

Dereń skrętolistny kora

Cechy: Dereń skrętolistny to małe drzewko do kilkumetrów wysokości. Czasami w formie krzewu. Pokrój bardzo charakterystyczny i oryginalny - gałęzie są rozpostarte piętrowo - poziomo w przypadku dereni rosnących na słońcu i skośniu u pozostałych Całość przypomina dalekowschodnie budynki - pagody. Liście rosną skrętolegle. Kwitnie w czerwcu. Kwiaty to wzniesione ku górze 7-centymetrowe baldachy zawierające białokremowe, pachnące kwiatki. Owoce granatowoczarne pojawiają się jesienią. Po ich opadnięciu pozostają na drzewach czerwone szypułki. Liście natomiast zachwycają jesienią gamą barw pomarańczowych, czerwonych, fioletowych i brązowych tworząc niepowtarzalny widok. Najładniejszy dereń w aspekcie jesiennego kolorytu liści. Zimą jest również ozdobny, a to za sprawą jaskrawoczerwonych pędów - nie mniej czerwonych, jak u derenia białego.

Rozmaitości: Wytrzymały na mrozy. Preferuje mokre gleby. Może rosnąć w cieniu, co jednakże może mieć wpływ na mniejszą intensywność jesiennych przebarwień liści. Angielska nazwa tego derenia to Pagoda dogwood, czyli dereń pagodowy.

Pochodzenie: Wsch. część USA i Kanady.

Lokalizacja: Arboretum w Rogowie,.

Dereń jadalny

Dereń jadalny kora

Cechy: Dereń właściwy (dereń jadalny) to niskie drzewo o szerokiej koronie. Liście zielone, jajowato-eliptyzne, długości do 10 cm, na wierzchołku zaostrzone, nakrzyżległe. Na jesieni przebarwiają się na kolor czerwony i brązowo-czerwony. Drobne kwiaty koloru złotego ukazują się przed rozwojem liści pod koniec marca albo na początku kwietnia. Owoce ciemnoczerwone, elipsoidalne do 2 cm długości zawierają twardą pestkę.

Rozmaitości: Dereń posiada bardzo twarde drewno. Jest całkowicie wytrzymały na mrozy i na suszę. Owoce można używać na przetwory i nalewki gdyż po dojrzeniu są słodkie i smaczne. Przepis na dereniówkę, czyli nalewkę z derenia jadalnego jest następujący:

W zależności od dostępności produktów i możliwości finansowych przygotowujemy odpowiednią ilość produktów, w takich proporcjach:

• 1/3 kg dojrzałych, zdrowych owoców derenia,
• 1/2 l czystej wódki,
• 150 dag cukru.

Owoce derenia myjemy pod bieżącą wodą. Następnie każdy owoc przekłuwamy drewnianą wykałaczką (dereń nie lubi kontaktu z metalem), wrzucamy do dużego słoja, zasypujemy cukrem i odstawiamy na noc. Następnego dnia zalewamy owoce wódką i odstawiamy na miesiąc czasu. Teraz powstały płyn filtrujemy przez gazę lub w inny dostępny sposób, przelewamy do butelek (najlepiej z ciemnego szkła) i szczelnie zamykamy nakrętką lub korkiem. Odstawiamy ją aby dojrzała na okres 6-9 miesięcy.

Pochodzenie: Pd-Wsch Europa, Kaukaz, Azja Mniejsza.

Lokalizacja: Arboretum w Rogowie, Żyrardów - park Wyspiańskiego przy Szkole Podstawowej nr 4.