Głóg - rodzina różowate

Gatunki głogu: głogi to w zasadzie niewysokie drzewa bądź krzewy. Spotyka się ok. 200 gatunków bardo łatwo krzyżujących się ze sobą i bardzo trudnych do identyfikacji i rozróżnienia. W Polsce spotykamy głównie głóg jednoszyjkowy, głóg dwuszyjkowy i głóg pośredni, głóg szkarłatny, a w arboretach, ogrodach i kolekcjach botanicznych głóg owłosiony, głóg wielkoowocowy i głóg Lavallego.


Głóg jednoszyjkowy (Crataegus monogyna) Gatunek rodzimy

Głóg jednoszyjkowy gałązkaGłóg jednoszyjkowy pierwsze liście
Głóg jednoszyjkowy: gałązka wiosną i pierwsze liście

Cechy drzewa: Głóg jednoszyjkowy to niskie drzewo do 6 metrów wysokości. Korowina spękana, brązowo-szaro-czarna. Gałęzie posiadają ostre ciernie.

Liście. Liście 3-7 klapowe, małe, dość mocno wcięte.
Kwiaty. Kwiaty białe, czasem jasnokremowe. 5.dzielny kielich, rurka zrośnięt z zalążnią, 5-płatkową koronę, 1 słupek z pojedynczą szyjką. Płatki korony białe.
Kwitnienie. Głóg jednoszyjkowy kwitnie w drugiej dekadzie maja.
Owoce. Owoce kuliste, czerwone i brunatne do 1 cm szerokości. W odróżnieniu od głogu dwuszyjkowego, głóg ten posiada jedną pestkę.

Pochodzenie: Gatunek rodzimy. Zachodnia Azja, Europa, Północna Afryka.

Głóg jednoszyjkowy pąki kwiatoweGłóg jednoszyjkowy kwiaty
Głóg jednoszyjkowy: pąki kwiatowe i kwiaty

Rozmaitości: Głóg ten jest chyba najczęściej spotykanym głogiem w Polsce. Owoce są jadalne i wyśmienicie nadają się na przetwory i nalewki. Roślina lecznicza. Ma działanie rozkurczające naczynia wieńcowe serca i uspokajające. Ma zastosowanie przy nadciśnieniu, przy nerwicach, bezsenności, dolegliwościach wieku starczego. Warto dodać, iż wyciąg z głogu (z kwiatostanów i owoców) wzmacnia mięsień sercowy, rozkurcza tętnice wieńcowe, wykazuje działanie przeciwzakrzepowe i działa przeciwmiażdżycowo. Najważniejszym składnikiem głogowych polifenoli są tzw. flawonoidy reprezentowane przede wszystkim przez witeksynę, izowiteksynę, orientynę i apigeninę - w postaci glikozydowych połączeń i form dimerycznych. Ważna rolę nasercową odgrywają też katechiny, a zwłaszcza jej oligomery i polimery zwane procyjanidynami.
Głóg świetnie nadaje się na gęste, szczelne i trudne do sforsowania żywopłoty.

Głóg jednoszyjkowy jesieniąGłóg jednoszyjkowy owoce
Głóg jednoszyjkowy: gałązka jesienią i owoce

Drzewa podobne: Mylony z rzadziej występującym głogiem dwuszyjkowym oraz mniej popularnymi u nas głogami odgiętoszyjkowym i prostokielichowym.

Lokalizacja zdjęć: Żyrardów ul. Salezjańska, Stanclika.


- -





Głóg pośredni (Crataegus media) Gatunek rodzimy

Głóg pośredniGłóg pośredni - pierwsze liście
Głóg pośredni: pokrój drzewa i pierwsze liście

Cechy drzewa: Głóg pośredni to małe drzewo do 6 metrów wysokości o szerokiej, kulistej koronie. Pień najczęściej rozgałęzia się przy ziemi. Gałązki charakteryzują się ostrymi, krótkimi cierniami.

Liście. Liście małe, ciemnozielone, lśniące, powcinane. Od spodu liście jaśniejsze.
Kwiaty. Kwiaty bardzo efektowne, od różowych po czerwonawe, tworzą charakterystyczne małe "różyczki" (do 2 cm średnicy).
Kwitnienie. Głóg pośredni kwitnie od początku do połowy maja.
Owoce. Owoce małe, ok. 1 cm szerokości, w postaci czerwonawych, lekko spłaszczonych kulek.

Pochodzenie: We Francji powstała odmiana Plena w poł XVIII w. W Wielkiej Brytanii natomiast odmiany Rubra Plena na początku XIX w., a odmiana Paul's Scarlet w 1866.

Głóg pośredni kwiatyGłóg pośredni owoce
Głóg pośredni: kwiaty i owoce

Rozmaitości: Głóg pośredni preferuje stanowiska słoneczne. W cieniu rośnie słabiej i rzadko kwitnie. Bardzo odporny na różne zanieczyszczenia środowiska. Nie ma dużych wymagań glebowych, chociaż nie przepada za mokrymi glebami. Nie lubi przesadzania. Dobrze znosi częste przycinanie. Bywa często stosowany do obsadzania ulic i parków.

Odmiana Plena ma kwiaty białe, a płatki, które przekwitają przybierają różowy kolor. Odmiana Rubra Plena ma kwiaty w płatkami ciemnoróżowymi, a od spodu białymi. Odmiana Paul's Scarlet ma kwiaty karminowe z jaśniejszym spodem.

Drzewa podobne: Wszystkie głogi o małych liścich są do siebie bardzo podobne.

Lokalizacja zdjęć: Żyrardów ul. Łukasińskiego, ul Mireckiego, ul. Konopnickiej, Pałaca.



Głóg szkarłatny (Crataegus intricata, coccinea, pedicellata)

Głóg szkarłatny pąki kwiatoweGłóg szkarłatny kwiaty
Głóg szkarłatny: pąki kwiatowe i kwiaty

Cechy drzewa: Głóg szkarłatny to niskie drzewo do 5-6 metrów wysokości. Pędy ciemnobrązowe, czasem z długimi cierniami.

Liście. Liście średniej wielkosci do 7 cm, szerokojajowate, klapowane, podwójnie piłkowane. Jesienią przebarwiają się na żółte i czerwone odcienie.
Kwiaty. Kwiaty duże, zabrane do 7 sztuk w kwiatostany.
Owoce. Owoce czerwone, duże, elipsoidalne, najczęściej z 4 pestkami.

Pochodzenie: Północno-zachodnia część Ameryki Północnej.

Głóg szkarłatny liśćGłóg szkarłatny zielone owoce
Głóg szkarłatny: liść i niedojrzałe owoce

Rozmaitości: Bardzo częsty przedstawiciel w naszych starych parkach. Wytrzymały na mrozy, suszę i zanieczyszczenia powietrza. Nie ma żadnych wymagań glebowych i stanowiskowych. Nie atakują go szkodniki.

Głóg szkarłatny owoceGłóg szkarłatny jesienią
Głóg szkarłatny: owoce i gałązka jesienią

Drzewa podobne: Pod nazwami Crataegus intricata, Crataegus coccinea, Crataegus pedicellata uprawiane są liczne, spokrewnione formy głogów, które bardzo trudno rozpoznać i rozróżnić.

Lokalizacja zdjęć: Żyrardów, ul. Mostowa, na terenie Biblioteki Publicznej, Park Wyspiańskiego.





Głóg - strona druga


- Drzewa Polski - Atlas drzew -