Topola szara (Populus × canescens) Gatunek rodzimy

Sekcja Populus - topole białe i osiki

Topola szara pąk kwiatowyTopola szara kwiatostan
Topola szara: pąk kwiatowy i kwiatostan

Cechy drzewa: Topola szara to drzewo o wysokości do 25-30 metrów. Korona jest szeroka, w górnej części wysklepiona (tylko u młodych okazów stożkowata). Pień gruby z nielicznymi, potężnymi i gładkimi konarami. Końcowe gałęzie są cienkie, nieco zwieszające. Kora ma szaro-białą barwę trochę podobną do topoli białej. U młodych drzew ma listwy korkowe, które z wiekiem tworzą czarne narośla. Górne gałęzie często wyginają się łukowato. Młode mają zielonkawą lub czerwonawoszarą barwę i pokryte są delikatnym, szarym kutnerem. Pąki są nagie na szczycie i czerwonobrunatne.

Liście. Zawierają wiele cech wspólnych topoli białej i topoli osiki. Są długoogonkowe po topoli białej z wierzchu błyszczące i silnie owłosione. Po osice mają kształt okrągławy, z brzegiem tylko zatokowym, ale nie klapowanym. Na długopędach są bardziej klapowane niż liście osiki, ale nie tak bardzo jak u topoli białej. Młode listki pokryte kremowo-szarym kutnerem, na starszych kutner jest rzadki i szary.


Topola szara pąkTopola szara kora drzewa
Topola szara: pąk i kora drzewa

Kwitnienie. Kwitnienie trwa od lutego do kwietnia.
Kwiaty. Roślina dwupienna. Większość spotykanych okazów jest rodzaju męskiego. Kwiaty zebrane są w kotki o długości około 4 cm. U okazów męskich kotki są białawe z czerwonymi pylnikami. Kwiatostany żeńskie są zielonkawe i wydłużają się znacznie podczas dojrzewania nasion.
Owoce. Zielone torebki zawierające duże ilości bardzo drobnych nasion zaopatrzonych w liczne włoski lotne.

Pochodzenie: Środkowa i południowo-wschodnia Europa oraz zachodnia Azja.

Topola szara liścieTopola szara spodnia strona liści
Topola szara: liść z wierzchu i od spodu

Rozmaitości: Topola szara to naturalny mieszaniec powstały ze skrzyżowania topoli osiki z topolą białą. Kwiaty jej są wiatropylne. Nasiona roznoszone są przez wiatr. Najstarsza topola szara rośnie w Wojszycach – wiek 140 lat, obwód 549 cm, wysokość 29 metrów (dane z 2020 roku).

Topola szara gałązkaTopola szara liście jesienią
Topola szara: gałązka i jesienne przebarwienia

Drzewa podobne: Dość trudna do rozpoznania w terenie. Mylona często z topolą białą albo topolą osiką. Od pozostałych gatunków drzew łatwo ją odróżnić.

Lokalizacja zdjęć: Żyrardów: park przy stawie św. Jana. Skwer Pawełka i Pola Mokotowskie w Warszawie.


- -



Topola czarna, sikora (Populus nigra) Gatunek rodzimy

Sekcja Aigeiros - topole czarne

Topola czarna owoceTopola czarna wysyp nasion
Topola czarna: owocowe torebki i nasiona

Cechy drzewa: Topola czarna to drzewo do 30-35 metrów wysokości. Korona szeroka, kopulasta lub stożkowa. Pnie na starszych okazach przeważnie z guzowatymi naroślami oraz często z pędami odroślowymi. Pędy jasnożółte do szarożółtawych. Młode gałązki nie posiadają listewek korkowych. Kora ciemnobrunatna, na starszych egzemplarzach prawie czarna, głęboko spękana.

Liście. Pąki podługowatojajowate, stożkowe, duże do ok. 1,4 cm. Liście długości 5-12 cm, jajowatorombowate, do trójkątnych, u nasady słabo sercowate, zaostrzone, brzegiem karbowano-piłkowane. Ciemnozielone, połyskujące, spodnia strona jasnozielona i matowa. Ogonki liściowe spłaszczone prostopadle względem blaszki liściowej, dość długie, u nasady blaszek brak gruczołków.

Kwiaty. Roslina dwupienna, kwiaty zebrane w kotki. Przysadki kwiatowe czerwone, porozcinane. Pylniki pręcików czerwone, znamiona słupków żółte.
Owoce. Zielona torebka pękająca na pół i wysypująca nasiona opatrzone puchem.

Pochodzenie: Europa, Azja i północna Afryka.

Topola czarna pąkTopola czarna liście
Topola czarna: pąki i liście

Rozmaitości: Najstarsza i największa topola czarna w Polsce pochodzi z Ostromecka w woj. kujawsko-pomorskim, ma 200 lat, 33 metry wysokości i 903 cm obwodu (dane z 2013 roku) i zwana jest Topolą Mariańską.

Rośnie dość szybko, ale wolniej od mieszańców, które tworzy z gatunkami północnoamerykańskimi w tym z topolą kanadyjską. Kwitnie pod koniec marca lub w kwietniu, przed rozwojem liści. Nasiona dojrzewają w maju, są lekkie, roznoszone przez wiatr. Rozmnaża się także przez odrosty korzeniowe i zdrewniałe sadzonki.

Drzewa podobne: Dla amatora topola czarna jest bardzo trudna do identyfikacji. Mylona bywa z innymi topolami występującymi w Polsce, szczególnie z topolą kanadyjską i topolą berlińską.

Topola czarna koraTopola czarna gałązka
Topola czarna: kora i gałązka

Lokalizacja zdjęć: Żyrardów os. Wschód.


- -



Topola włoska, topola czarna odmiana 'Italica'
(Populus nigra 'Italica')

Topola włoskaTopola włoska
Topola czarna 'Italica'

Najbardziej znaną odmianą topoli czarnej jest 'Italica' zwana topolą włoską. To utrwalona w procesie wielowiekowej uprawy męska odmiana kolumnowa.


Lokalizacja zdjęć: Zdjęcia pochodzą z Żyrardowa na os. Wschód i okolic ALK w Warszawie.




« Topole strona poprzednia                     Topole strona następna »


- Drzewa Polski - Atlas drzew -